Die nacht voor een nieuw schooljaar is verschrikkelijk. Na een uur niet kunnen slapen bedacht ik: "wat staat er eigenlijk in mijn CAO?" Misschien was ik aan het ijlen. Maar pagina’s vol regels, tabellen, paragrafen. Saai, dacht ik. Totdat ik erachter kwam dat er dingen in staan die je salaris, je uren en zelfs je doorgroeimogelijkheden direct raken. En eerlijk: die wil je wél weten.
Schalen en treden (het basissysteem)
Je salaris in het primair onderwijs hangt af van schaal (LA, LB, LC, LD) en trede (jouw plek binnen die schaal). Meestal begin je in LA of LB. Elk jaar schuif je (meestal automatisch) een trede op → salaris groeit mee. Promotie naar hogere schaal kan bij meer verantwoordelijkheid of functie. Kortom: schaal = trap, trede = stap.
Basisbekwaam en vakbekwaam: wat betekent het?
Basisbekwaam: je hebt je opleiding afgerond en bent officieel bevoegd om les te geven, maar je bent nog in je eerste jaren van je loopbaan. Vakbekwaam: na een aantal jaar en positieve beoordelingen word je als “volledig vakbekwaam” aangemerkt. Dit gaat over functioneren, professionaliteit en zelfstandigheid. En nu het salarisstukje (het interessante deel) Word je als basisbekwaam aangemerkt? Dan garandeert de cao dat je minimaal in trede 5 van schaal LB zit. Word je als vakbekwaam beoordeeld? Dan schuif je automatisch door naar trede 8 van schaal LB, mits je daar nog niet zat.
Oftewel: je kunt dus een forse sprong maken, zonder dat je die trede langzaam jaar na jaar hoeft op te bouwen. Dus tip: check je beoordelingen en vraag om ingeschaald te worden, door je directeur, op basis- of vakbekwaam.
Onregelmatigheid en overwerk
Werk je structureel op afwijkende tijden (bijv. avond-ouderavonden, weekenden), dan zijn er in de cao afspraken over toeslagen of compensatie. Voor overwerk (wat officieel eigenlijk niet hoort in po) kan tijd-voor-tijd afgesproken worden. In praktijk: check dit goed bij je directie, want de cao geeft de kaders, niet de details.
Extra’s die vaak vergeten worden
- Reiskostenvergoeding. Staat erin, maar veel collega’s weten niet hoe hoog die precies is of of ze er aanspraak op maken.
- Scholing. Elke leraar heeft recht op scholingsbudget/uren. Dat kun je claimen.
- Verlofregelingen. Van ouderschapsverlof tot zorgverlof: er staat veel meer in de cao dan je denkt.
Ja, we hebben veel vakantie, maar ook een flinke jaartaak. Die is in uren vastgelegd. Handig om te weten: wat je precies moet doen in lesuren vs. andere taken is helder afgebakend. Als je dat weet, kan je jezelf beter beschermen tegen eindeloos “extraatjes”. We hebben rechten en het is waard om deze een keer goed door te nemen!
